×
LILIE
Lilie występują na prawie całej półkuli północnej (w Polsce dwa gatunki). Ludziom znane są od co najmniej 4000 lat. Początkowo znane były gatunki, ale już od 1836 roku rozpoczęła się hodowla, czyli tworzenie mieszańców międzygatunkowych. W Polsce moda na lilie rozpoczęła się na początku lat 80 XX wieku. Powstało wtedy Polskie Towarzystwo Miłośników Lilii, którego od początku byłem członkiem. Lilie naturalnie występują w różnych warunkach klimatycznych, mają więc różne wymagania i możliwości aklimatyzacyjne. Także powstałe z nich odmiany różnią się potrzebami uprawowymi: mrozoodpornością, kwaśnością gleby, głębokością sadzenia, potrzebami wodnymi i wrażliwością na choroby. Do ogrodów powinno się wybierać odmiany do tego przeznaczone lub sprawdzone uniwersalne. Niestety w Polsce większość odmian w handlu to lilie produkcyjne przeznaczone do uprawy pod osłonami.
Uprawa lilii może być zawodna i zniechęcać, szczególnie po wyborze złej odmiany lub nieodpowiedniego stanowiska. Większość lilii potrzebuje gleby lekko kwaśnej, przepuszczalnej, wilgotnej, ale nie zalewanej przez wodę i oczywiście zasobnej w składniki pokarmowe. Stanowisko powinno być słoneczne lub półcieniste. Lilie korzystnie reagują na ściółkowanie. Cebule lilii nigdy nie powinny być przesuszane. Po wykopaniu lub zakupie powinno się je jak najszybciej sadzić, a jeżeli trzeba je przechować to zawsze zabezpieczone przed wyschnięciem. Lilie atakowane są przez choroby odglebowe (głównie fuzarium), choroby niszczące liście i kwiaty ( głównie szara pleśń), owady ( głównie poskrzypka), wirusy i gryzonie. Uprawiane w dobrych warunkach po kilku latach wzrostu i naturalnego mnożenia się wymagają nie tyle przesadzenia, co rozsadzenia. Po przekwitnieniu należy oberwać kwiaty lub kwiatostany, żeby nie tworzyły nasion. Z nasion można rozmnożyć tylko gatunki, nie odmiany lilii. Jak wszystkie inne uprawy lilie także wymagają nawożenia i podlewania. Lilie są w większości roślinami o wielu możliwościach wykorzystania ich. Można sterować ich terminem kwitnienia, sadzić w ogrodzie i pojemnikach, ścinać do wazonu (zostawiając maksymalnie dużo liści na pędzie), a nawet zjadać.
Klasyfikacja ogrodnicza lilii wydziela 9 grup ogrodowych, ale hodowla poczyniła olbrzymi postęp i obecnie na rynek trafiają odmiany będące mieszańcami różnych gatunków i grup ogrodowych. Ja także szukam nowych odmian w obrębie i pomiędzy liliami azjatyckimi, trąbkowymi, LA, OT, OA, LO i AT.
